تعارض چیست؟
تعارض در لغت به ناسازگاری و اختلاف معنا شده است. این تعارض و اختلاف همیشه در زندگی ما نقش های مختلفی را بازی می کند و اغلب انرژی فکری زیادی از ما میگیرد. شاید همه ما به نوعی این اختلافات و تعارضات را تجربه کرده ایم به طوری که وقتی در بحبوحه این تعارضات قرار داریم، مداوم و ناخودآگاه آنها را مرور می کنیم و بار ذهنی آنها را به دوش می کشیم.
تعارض میتواند در ابعاد درونی و بیرونی ظاهر شود. تعارض درونی یعنی اینکه شما، از نظر ذهنی با خودتان درگیر باید و نبایدهایی شده اید که پیدا کردن مسیر درست برایتان دشوار است. گاهاً در طول زندگی دیدگاه ها، ارزش ها، علایق و تعصباتتان تغییر میکند و شما از درون برای تغییر و رفع این تعارضات، راه ها و چالشهای مختلفی را تجربه میکنید.
از طرف دیگر، تعارض های بیرونی می تواند بین شما و افراد دیگر باشد یعنی شما با دیگران دچار اختلاف میشوید و این مسئله مداوم فکر شما را درگیر میکند. در این آزمون ابعاد تعارضات بیرونی مورد سنجش قرار می گیرد ولی باید بدانید تعارضات بیرونی با وجود اینکه میان شما و دیگران اتفاق میافتد اما ممکن است در عمق و فشار تعارض درونی شما نیز تاثیر بسزایی داشته باشد.
انواع تعارضات بیرونی
تعارض بین فردی:
هرگونه اختلاف و ناسازگاری اشخاص با یکدیگر در گروه تعارض بین فردی قرار می گیرد.
تعارض بین گروهی:
اختلاف نظر شخص با یک گروه تعارض بین گروهیست. این گروه می تواند یک قومیت باشد یا افراد پیرو یک دین یا مذهب و یا می تواند اختلاف یک شخص با واحدی از سازمانی باشد که در آنجا شاغل است.
تعارض سازمانی:
این ناسازگاری تضاد بین افراد و گروه ها را به صورت همزمان نشان میدهد، به طور مثال می توان به اختلاف نظر دو تیم فوتبال و هوادارانشان در سطح رقابت باشگاهی اشاره نمود.
تنوع این تعارضات می تواند بسیار زیاد باشد، در واقع شما با هر شخص یا گروهی که آشنا می شوید و یا در هر محیطی که قرار می گیرید امکان درگیری و تعارض را خواهید داشت.
برخی از نمونه های تعارض
- اختلاف نظر و دیدگاه
- تکاپو برای رسیدن به مدیریت یا قدرت
- ناراضی بودن از اقدامات و ترجیحات دیگران
- وجود فرد نالایق و ضعیف در سطح رهبری گروه
- حس دلخوری، بدگمانی یا غرض ورزی میان افراد گروه
- درگیری های شغلی در انجام روند کاری و وظایف شغلی با دیگران
با این توضیحات شما به عنوان یک فرد آگاه باید متوجه باشید که در کدام تعاملات خود تعارض رفتاری دارید. باید بدانید که برای برطرف کردن این اختلافات راههایی وجود دارد که به شما کمک می کند این تعارضات را مدیریت کنید، اینکه با شکیبایی خود آنها را حل نمایید و یا آنها را در سطح مناسبی نگهدارید تا فضای ذهنی شما را آسوده خاطر نماید.
روش های مدیریت تعارض
همکاری و مشارکت:
این حالتی است که طرفین روحیه همکاری خوبی دارند و هردو میخواهند در کار خود موفق شوند. در این روش باید راههای حل اختلاف را پیدا کرد و با تعهد بالای طرفین اقدام به حفظ رابطه نمود. به همین دلیل به این روش برد_برد میگویند.
مصالحه (گذشت و تفاهم):
اگر حس کنید اختلافات شما نتایج بسیار بدی به همراه دارد و مشکلات زیادی را ایجاد میکند باید مصمم شوید که حتی با امتیاز دادن به طرف مقابل، از او گذشت کنید یا با وی تفاهم کنید تا در این تعارض وضع از این بدتر نشود یا لااقل در سطح فعلی باقی بماند.
اجتناب کردن:
اگر شما تصمیم جدی برای رسیدن به هدف خود ندارید یا قصد همکاری هم ندارید، بهتر است شخص یا گروه مقابل خود را نادیده بگیرید و از تعامل با ایشان اجتناب کنید. در این صورت به مرور، سطح تنش کاهش می یابد و اختلافات برطرف می شوند.
سازش:
گاهی پیش میآید که باید بپذیرید اشتباه از جانب شما بوده است. در این زمان از روی غرور نباید به اشتباه خود اصرار بورزید، بلکه باید توجه خود را به شخص یا گروه مقابل بیشتر کنید تا با میانهروی این مشکل نیز حل شود.
رقابت یا تحمیل:
اگر حس کنید که فرد یا گروه مقابل روحیه همکاری ندارد، باید با او رقابت کنید و تلاش کنید تا برتری شما بر او تحمیل گردد. در این رویکرد، همیشه یک بازنده وجود خواهد داشت و نتیجه این تعارض برد_باخت خواهد بود.
نتیجه گیری
تعارض پدیدهای است که همواره میتواند سازنده یا مخرب باشد، این اختلافات و ناسازگاری ها اغلب باعث تشنج و کشمکش های درونی و بیرونی بین افراد می شود. حال با شناخت ماهیت تعارض و به وسیله آزمون مدیریت تعارض می توانید درک مشخصی از تعارض خود به دست آورید و راههای مقابله با آن را متوجه شوید.